Ozonbehandeling inzetten bij schoonmaak na overlijden? Een ozonapparaat waarbij een ozonbehandeling de lijkgeur uit huis moet verwijderen is niet alleen niet effectief, maar ook potentieel gevaarlijk. Dit blijkt uit wetenschappelijke studies.
De U.S. Environmental Protection Agency geeft aan dat ozon niet alleen gevaarlijk kan zijn maar dat ozon bij concentraties die de volksgezondheidsnormen niet overschrijden, over het algemeen niet effectief is in het beheersen van geurbestrijding en verontreiniging binnenshuis. Ook wordt aangegeven dat je aan source control moet doen: verwijder de bron van de geur. Vervolgens volstaat ventileren en het verwijderen van objecten die de geur hebben opgenomen. Ozon kan daarnaast ook materialen aantasten zoals rubber, elektrische draadcoatings, stoffen beschadigen en kunstwerken die gevoelige kleurstoffen en pigmenten bevatten ( U.S. EPA ).
Hoe werkt een ozon apparaat?
Ozon apparaten produceren ozon (O3). Omdat ozon reageert met een aantal andere moleculen, beweren fabrikanten dat de door ozon apparaten geproduceerde ozon de lucht kan zuiveren. Ze geven aan dat deze ozon deeltjes, chemicaliën, schimmels, virussen, bacteriën en geuren in de lucht kan verwijderen.
Het is echter maar ten dele mogelijk om dit effect met een ozon apparaat te bewerkstelligen. Daarnaast blijkt uit verschillende wetenschappelijk studies dat het gebruik van dit soort ozongeneratoren zeer gevaarlijk kan zijn. De werkzaamheid werd in deze studie (volledige studie, ook weerlegd.
Dit is nog een argument om niet te kiezen voor de inzet van een ozon apparaat bij een schoonmaak of een schoonmaak na overlijden.
Waarom werkt een ozonreiniger vaak niet?
Een ozonreiniger haalt niet de bron van de geur weg, in dit geval de geur van een lijkvinding. Wanneer lijkvocht in bijvoorbeeld een vloer trekt, zorgt deze zeer hardnekkige substantie voor een intense lijklucht. Een stukje vloer met lijkvocht ter grootte van een speldenknop kan al zorgen voor de geuropbouw van deze lijkgeur wanneer de ramen dicht zijn. Langzaam bouwt deze lucht zich dan op. De geur is nergens mee te vergelijken en onmiskenbaar verbonden met de dood. Lijkgeur kan niet alleen zorgen voor misselijkheid maar ook psychologisch lastig zijn om te hanteren. Er is gewoon geen vergelijkbare geur.
Een voorbeeld uit de praktijk
Om te laten zien hoe hardnekkig de geur van een overledene is: een voorbeeld uit de praktijk. Bij een onopgemerkt overlijden blijft een lichaam vaak langere tijd liggen. Met de ontbinding dringen lichaamsvloeistoffen diep in materialen door.
In dit voorbeeld belde een klant ons op nadat een lichaam een week in een woning had gelegen, met de verwarming op 22 graden.
In deze situatie geen ozongenerator of ozonbehandeling maar een extreem gevaarlijke situatie.
Gevaarlijke chemicaliën mixen om lijkgeur te verwijderen
Er was 1 liter ontstopper op basis van caustic soda korrelsop op de vlekken gestrooid. Dit heeft men met water laten intrekken en laten opdrogen. Vervolgens is er 2,5 liter ontstopper op basis van salpeterzuur vloeibaar over de vloer verspreid en heeft men dit laten intrekken / opdrogen.
Er is een situatie ontstaan die mogelijk acuut onveilig was voor de bewoners, toekomstige bewoners en in de eerste plaats voor de klant zelf die met deze mix aan chemicaliën aan de slag was gegaan.
De mogelijke gevolgen
Het mengen van chemicaliën zoals ontstopper op basis van caustic soda (natriumhydroxide) korrels en ontstopper op basis van salpeterzuur kan gevaarlijk zijn en leiden tot schadelijke reacties. Natriumhydroxide (caustic soda) is een sterke base en salpeterzuur is een sterke zuur. Het mengen van deze twee kan een heftige chemische reactie veroorzaken, waarbij giftige dampen kunnen vrijkomen en mogelijk een explosiegevaar ontstaat. Het inademen van de dampen die vrijkomen bij een reactie tussen deze chemicaliën kan schadelijk zijn voor de gezondheid en de luchtwegen irriteren. De combinatie van deze chemicaliën kan schade veroorzaken aan het betonnen oppervlak, waardoor het beton kan corroderen of verzwakken. De reactie tussen natriumhydroxide en salpeterzuur kan exothermisch zijn, wat betekent dat er warmte vrijkomt. In sommige gevallen kan dit leiden tot brandgevaar.
Nog steeds lijkeur
Ondanks deze bizarre combinatie van middelen waarbij de schoonmaak na overlijden had kunnen resulteren in een nieuw overlijden, zat de lijkgeur nog steeds in de vloer. Zelfs deze zeer chemische mix van schoonmaakmiddelen kon de lijklucht niet uit de woning krijgen. Wat denk je dat een ozonbehandeling zou uitrichten? En dan zijn er situaties waarbij de lijkgeur nog veel meer aanwezig is. Bijvoorbeeld wanneer een dood lichaam na drie maanden pas ontdekt wordt. Of een dood lichaam na een jaar, we maken het mee. In zo een verre staat van ontbinding zou een ozonbehandeling nog geen fractie van de geur uit de woning kunnen halen.
Wat kunnen de gevolgen zijn van een ozonbehandeling?
Bij inademing kan ozon de longen beschadigen. Relatief kleine hoeveelheden ozon kunnen pijn op de borst, kortademigheid, hoesten en irritatie van de keel veroorzaken. Daarnaast kan Ozon chronische luchtwegaandoeningen zoals astma verergeren. Ook kan ozon het vermogen van het lichaam om luchtweginfecties te bestrijden in gevaar brengen. Het is niet te voorspellen hoe mensen reageren op ozon: gezonde mensen, maar ook mensen met reeds bestaande longproblemen kunnen benauwd worden wanneer ze worden blootgesteld aan ozon.
Daarnaast zijn er gevallen bekend van acute astma na blootstelling aan ozon. Reactive airways disfunction syndrome (RADS) wordt gedefinieerd als het plotselinge begin van astma na een hoge blootstelling aan corrosief gas, damp of rook. In dit geval door een blootstelling aan ozongas.
Ook wanneer mensen niet in de ruimte aanwezig zijn waar een ozon apparaat werkzaam is, is het niet zeker of dit naderhand veilig is. Er is weinig bekend over de chemische bijproducten die door ozon behandeling zijn achtergelaten (Dunston en Spivak, 1997).
Ozongeneratoren en ozonbehandeling
Zoals je hebt gelezen in dit artikel kun je het gebruik van ozon beter vermijden. Werken met ozon kan gevaarlijk zijn, ook na de behandeling. Daarnaast is de werkzaamheid van ozon allerminst bewezen. Om lijkgeur voorgoed uit een woning te verwijderen moet de bron van de lijklucht worden aangepakt. Dit zorgt voor de garantie dat de lijkgeur uit de woning verdwijnt, wat niet het geval is bij een ozonbehandeling met een ozongenerator.
