Wat gebeurt er nadat iemand weken dood in een huis heeft gelegen?

Bij Margron Schoonmaak zijn wij gespecialiseerd in het schoonmaken van een woning na lijkvinding. Regelmatig worden wij gevraagd in schrijnende gevallen, waarbij iemand weken of zelfs maanden in een woning ligt zonder dat iemand iets doorheeft. Vaak wordt het lijk pas ontdekt op het moment omwonenden last krijgen van een indringende geur of vliegen. Een zeer nare en mogelijk gevaarlijke situatie die om een zorgvuldige en professionele aanpak vraagt. Hierbij werken politie, de forensisch arts, de uitvaartorganisatie, nabestaanden, woningeigenaren en het specialistische schoonmaakbedrijf nauw samen. In dit artikel zetten we alles wat er gebeurt na een dergelijke lijkvinding overzichtelijk voor u op een rijtje. 

Mogelijke crime scene en biohazard

Bij een lijkvinding zijn er altijd twee dingen waar rekening mee moet worden gehouden, en die een grote rol spelen in de aanpak. Allereerst is er mogelijk sprake van een plaats delict. Totdat uit onderzoek gebleken is dat iemand een natuurlijke dood is gestorven, moeten bij een lijkvinding alle opties open worden gehouden, dus ook de optie dat iemand door een misdrijf om het leven is gekomen. 

Een tweede factor die nooit uit het oog mag worden verloren, is dat de omgeving waarin een dode een tijd lang heeft gelegen, grote gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Het gaat altijd om een zogenaamde biohazard: een omgeving met een biologische substantie die een gevaar vormt voor mensen. Er is bijvoorbeeld risico op besmetting door virussen en bacteriën als hiv, tuberculose, hepatitis C, herpes en E. coli, die zich in bloed en ander lichaamsvocht kunnen bevinden. Ook kunnen er giftige gassen zijn vrijgekomen uit een ontbindend lichaam en uit bijvoorbeeld etensresten of het riool in de woning. Daarom is het zeer belangrijk dat de woning professioneel wordt gereinigd voordat deze weer in gebruik kan worden genomen.

Forensisch onderzoek door politie

Op het moment een lijk wordt gevonden, wordt altijd in eerste instantie de politie ingeschakeld. De politie moet onderzoeken waaraan de persoon is overleden. Dit forensisch onderzoek bestaat uit twee delen: onderzoek van het lichaam en onderzoek van de ruimte waarin de overledene ligt. Om zichzelf te beschermen dragen de onderzoekers hierbij beschermende kleding.

Het onderzoek van het lichaam wordt uitgevoerd door een forensisch arts, die hiervoor samenwerkt met de rechercheurs. Hij analyseert hierbij onder meer het bloed en de staat van ontbinding van het lichaam, om te achterhalen waaraan en wanneer de persoon is overleden. Ook neemt hij contact op met de huisarts van de overledene, om inzicht te krijgen in eventuele aandoeningen. 

Tegelijkertijd onderzoeken forensisch rechercheurs de omgeving waarin iemand is gevonden. Ook kunnen zij nabestaanden en omwonenden vragen stellen. Dit alles om een zo goed mogelijk beeld te krijgen van hoe iemand om het leven is gekomen. 

Strafrechtelijk onderzoek bij misdrijf

In negen van de tien gevallen gaat het bij een lijkvinding om een natuurlijk overlijden. Denk aan een overlijden door ziekte of ouderdom. In sommige gevallen blijkt uit het onderzoek van de politie dat iemand geen natuurlijke dood is gestorven. Gaat het om een suïcide of een noodlottig ongeval? Dan wordt dit doorgegeven aan de officier van justitie, die beslist of verder onderzoek nodig is. 

Denkt de forensisch arts of de officier van justitie dat er mogelijk sprake is van een misdrijf? Dan moet er een strafrechtelijk onderzoek uitgevoerd worden. Hierbij wordt het lichaam onderzocht door het Nederlands Forensisch Instituut: een gerechtelijke sectie. Totdat het onderzoek is afgerond, mag niemand bij het lichaam komen.

Transport naar mortuarium en uitvaart

In geval van een natuurlijke dood, of wanneer het strafrechtelijke onderzoek is afgerond, wordt de ruimte van overlijden en het lichaam vrij gegeven. Op dat moment wordt het lichaam opgehaald door het rouwtransportbedrijf en naar het mortuarium gebracht. Nabestaanden kunnen vanaf dit moment de uitvaart in gang zetten en op gepaste wijze afscheid nemen van de overledene.

Schoonmaak en herstel van woning na lijkvinding

Vanwege de overlast en de risico’s die een biohazard met zich meebrengt, is het vervolgens van belang om zo snel mogelijk de woning te reinigen en te ontsmetten. Het schoonmaken is in principe de verantwoordelijkheid van de eigenaar van de woning. Dit is dus ofwel de verhuurder of de woningcorporatie, ofwel de erfgenamen, die de woning erven van de overledene. Aangezien het reinigen van de plek waar iemand is overleden traumatisch kan zijn, risico’s met zich meebrengt en beslist geen makkelijke klus is, wordt hiervoor een specialistisch schoonmaakbedrijf ingehuurd. Dit bedrijf zorgt ervoor dat de woning weer netjes en fris wordt, en dat niets in de woning nog aan wat er gebeurd is herinnert. Klaar om verkocht of weer verhuurd te worden dus.

Wanneer wij bij Margron gevraagd worden om een woning waar lange tijd een dode heeft gelegen schoon te maken en te herstellen, gaan wij stap voor stap te werk: 

  • Inventarisatie situatie
  • Ontruiming aangedane huisraad
  • Biomedisch afval verwijderen
  • Lijkgeur verwijderen
  • Eventuele herstelwerkzaamheden
  • Desinfectie en oplevering

Inventarisatie

Voordat wij beginnen met de reiniging en de ontruiming, maken wij een analyse van de situatie in de woning. In overleg met de opdrachtgever bepalen wij de risico’s en wat nodig is om de woning weer schoon en bewoonbaar te maken. Afhankelijk van de staat van ontbinding, kan het bijvoorbeeld zo zijn dat lijkvocht tot diep in de vloer is getrokken en dat alle ruimtes in het huis zijn aangedaan door de geur. In geval van een ongeval of (zelf-)moord zullen er veel bloedspetters zijn in de hele ruimte. Door de vleesvliegen kunnen deze bovendien door het hele huis verspreid worden, waardoor extra rekening gehouden moet worden met de risico’s op infectie. Iedere aangedane woning vereist dus echt een unieke aanpak, die wij open en eerlijk bespreken en communiceren. 

Ontruiming aangedane huisraad

Gezien de risico’s, werken onze medewerkers altijd in beschermende kleding, dus met handschoenen, respirators en gezichtsbescherming. Op deze manier zijn zij beschermd tegen ziekteverwerkers en toxinen, en kunnen zij veilig werken. Na het openen van de ramen en het luchten van de woning, beginnen wij in de meeste gevallen met het ontruimen van alle spullen in de aangedane ruimte. Deze huisraad wordt in principe altijd weggegooid (behalve de huisraad met biomedisch afval, zie hieronder), tenzij het gaat om antiek of andere kostbaarheden. Dit omdat de geur van de dood zich meestal diep in meubilair en andere spulletjes nestelt. Reiniging is vaak wel mogelijk, maar gezien het prijskaartje niet de beste oplossing. Afhankelijk van de situatie kan huisraad in andere delen van de woning nog wel een tweede leven krijgen. Dit schenken wij meestal aan goede doelen als kringloopwinkels.

Biomedisch afval reinigen en afvoeren

Wanneer wij het hebben over biomedisch afval, hebben we het over organisch afval dat blijft liggen nadat de dode is verwijderd. Dit gaat dan om bloed, lijkvocht, ontlasting, urine en ander biologisch weefsel. Met professionele schoonmaakmiddelen verwijderen wij deze van vloeren, muren en aangedane spullen. Aangezien biomedisch afval flinke risico’s met zich mee brengt, wordt dit op een speciale manier en volgens strikte protocollen afgevoerd en niet zomaar bij het afval gegooid. Ook de beschermende kleding en de schoonmaakmiddelen waarmee wij werken worden altijd naar een speciaal daarvoor bestemde locatie gebracht.

Verwijderen lijkgeur

Wanneer het biomedisch afval en de huisraad uit de woning is verwijderd, is een woning waar lange tijd iemand dood heeft gelegen zeker nog niet klaar voor oplevering. Dit komt omdat de gassen die vrij komen tijdens de ontbinding een ontzettend nare geur geven, die vaak tot diep in muren, kozijnen, keukens en ander houtwerk trekt. Het hele huis ruikt dus ontzettend vies: de meeste mensen krijgen hier direct braakneigingen van. Daarom moet deze lijkgeur eerst helemaal uit het huis worden verwijderd voordat het huis kan worden opgeleverd. Hier gebruiken wij speciale technieken voor. Meestal verdwijnt de lijkgeur hierdoor snel, maar soms is het ook nodig om bijvoorbeeld vloeren, stukken trap of deurposten te verwijderen om de geur weg te halen.

Herstelwerkzaamheden

Is het voor het weghalen van biomedisch afval of de lijkgeur nodig om ook elementen van de woning te verwijderen? Dan is het vervolgens ook nodig om herstelwerkzaamheden uit te voeren. Denk aan het zetten van een (deel van een) nieuwe trap, keuken of sanitair. Of denk aan het opnieuw schilderen van een muur of kozijn dat was aangedaan door bloedspetters. In de meeste gevallen voeren wij deze herstelwerkzaamheden zelf uit. Ook kunnen wij dit laten doen door specialisten in ons netwerk. Dit doen wij uiteraard altijd in overleg met onze opdrachtgever, zodat die niet voor onverwacht hoge kosten komt te staan. 

Desinfectie en oplevering

Wanneer alles netjes is schoongemaakt en eventueel hersteld, wordt de ruimte nog één keer helemaal ontsmet. Het resultaat is een woning waarin aan niets nog te merken is wat er is gebeurt. Met speciale apparatuur checken bij bovendien op aanwezige bacteriën en virussen, zodat het 100% zeker is dat de ruimte helemaal vrij is van geuren en mogelijke ziekteverwekkers. Na afloop van alle werkzaamheden is de woning dus weer veilig en prettig bewoonbaar: klaar om verkocht of weer verhuurd te worden.

Wilt u meer weten over wat er gebeurt nadat iemand lange tijd in een woning heeft gelegen? Of heeft u interesse in onze specialistische schoonmaakdienst? Aarzel dan niet om contact op te nemen. Ook bij spoed zijn wij u graag van dienst.

Wij werkten
o.a. al voor:

Vragen?

Bel of mail onze expert Ron Slaats.